۱۳۹۰ خرداد ۱۳, جمعه

شاه‌ میرزا مرادی مروارید اقیانوس

شاه‌میرزا مرادی (۱۳۰۷ - ۲۳ آذر ۱۳۷۶) نوازنده‌ی سرنا و از چهره‌های سرشناس موسیقی لری بود. وی با اجرای کنسرت‌های متعدد در ایران و دیگر کشورها، توانست گوشه‌هایی از موسیقی فولکوریک ایران را به جهانیان معرفی کند.
محمد مرادی (شامیرزا) در سال ۱۳۰۷ در روستای باباخانی لرستان متولد شد. وی از سن ده سالگی نواختن تمبک را در کنار عمویش محمدعلی مرادی که نوازنده‌ی کمانچه بود آغاز کرد. درحین آموختن ضرب، شروع به یادگیری کمانچه کرد و نواختن کمانچه را نیز از عموی خود فرا گرفت و در سن پانزده سالگی آموختن سرنا را نزد پدرش شروع کرد.


زندگینامه:

شاه‌میرزا مرادی به سال ۱۳۰۷ خورشیدی در روستای باباخانی از توابع شهرستان دورود در استان لرستان به دنیا آمد. خانواده‌ی شاه میرزا اهل موسیقی و نوازندگی بودند. وی ابتدا نواختن ضرب و کمانچه را نزد عموی خود "محمدعلی" آموخت. محمدعلی خود از نوازندگان معروف منطقه بود. اما بعدها به فراگیری سرنانوازی نزد پدر خود، "ولی مرادی" روی آورد و تا آخر عمر به نواختن سرنا ادامه داد.
استاد در تنها مصاحبه‌ی به جا مانده از خود در یکی از روزنامه‌های سراسری، آن روزها را اینگونه توصیف می‌کند: از سن ۱۰سالگی در کنار عمویم محمد علی مرادی که استاد کمانچه بود ضرب زدن را آغاز کردم. در حین آموختن ضرب آموزش کمانچه را نیز شروع کردم و کمانچه را از عمویم فرا گرفتم. در سن ۱۵ سالگی با علاقه شدید سرنا را از پدرم که سرنا می‌نواخت آموختم و تا امروز این کار ادامه دارد...

اجراها:

شاه میرزا مرادی در شهرهای مختلف ایران مانند تهران، تبریز، سنندج و ارومیه به اجرای برنامه‌ی موسیقی دست زد. اما حوزه اجراهای وی به داخل ایران محدود نشد و در سالهای بعد، اجراهایی در کشورهای اروپایی مانند انگلیس، فرانسه، آلمان، بلژیک و اتریش نیز داشت.

جایزه ها:

شاه میرزا با شرکت در اولین جشنواره‌ی موسیقی فجر توانست مقام اول و دیپلم افتخار این جشنواره را به دست آورد. وی در سال ۱۳۷۰ با شرکت در فستیوال موسیقی آوینیون فرانسه، مقام اول سازهای بادی جهان را کسب کرد و به "مروارید اقیانوس" لقب گرفت. او درسال ۱۳۷۲ خورشیدی بهترین نوازنده سازهای بادی دنیا درجشنواره سازهای دوزبانه شناخته شد.
خود استاد از آن روزها اینگونه سخن می‌گوید: با ارزشی که موسیقی محلی بعد از انقلاب پیدا کرد این حقیر موفق شدم در سال ۱۳۶۹ همراه پسرم رضا مرادی که دهل می‌زند به کشور فرانسه برای شرکت در جشنواره‌ی جهانی موسیقی سازهای بادی بروم که در این جشنواره بعد از اجرای برنامه لقب مروارید اقیانوس را گرفتم.در سال ۱۳۷۲ در کشور آلمان کنسرتی داشتیم و در ۱۴ شهر آلمان به طور جداگانه برنامه اجرا کردم که با استقبال بی‌نظیر مردم رو به رو شد.
وی با وجود این همه افتخارآفرینی در سالهای آخر عمرش در خانه‌ای کوچک و ساده در خیابان جماران شهر دورود استان لرستان زندگی کرد و گاهی اوقات در مغازه‌ی کوچکی که برای اوقات فراغت خود محیا کرده بود، مشغول می‌شد.
هنگامی که در آن مصاحبه از استاد می پرسند که تا کی می خواهی نواختن سرنا را ادامه دهید؟، شاه میرزا مرادی با همان صدای گرم و متین پاسخ می دهد: تا زمانی که جان در بدن دارم و توانایی داشته باشم سرنا می زنم چون هر بار در سرنا میدمم خودم را در غم و شادی این مردم شریک می دانم و هیچ چیز برایم لذتبخش تر از این نیست که می بینم وقف مردم شده ام.

استاد تا آخرین لحظه‌ی زندگی پرفراز و نشیب خود، نواختن سرنا برای غم و شادی مردمان این دیار را فراموش نکرد تا اینکه در روز ۲۳ آذر سال ۱۳۷۶ بر اثر بیماری مزمن ریوی و نارسایی قلبی درگذشت و پیکر او بر روی دستان مردم مشتاق لرستان تشییع و در گلزار ۱۷ شهریور دورود به خاک سپرده شد.
و اینگونه مروارید اقیانوس با برگزاری یادبودی مختصر به فراموشی سپرده و از اذهان همه مسئولان پاک شد به طوریکه شاید جز برخی سطور نگاشته شده دیگر هیچ چیزی از این استاد سرنای برجسته در هیچ جایی نتوان یافت.
شاید امروز دیگر هیچ مسئولی از افتخارآفرین عرصه‌ی موسیقی محلی ایران، نامی در خاطر نداشته باشد ولی مردمان دیار لرستان هنوز هم صدای سرنای شاه میرزا را می شنوند که با همان حالت متین و موقر همیشگی، چشمهایش را بسته و در ذهن خود همه‌ی غم‌ها و شادی‌های مردمان این سرزمین را مرور می‌کند و از اعماق قلب خود ساعت ها با نواختن سرنا حکایت‌های مردمان این دیار را روایت می‌کند.
شاه میرزا عمری روایتگر داستان‌هایی از جنس قطعات شیرین خسرو، سنگین سما، سه پا، دو پا و سواربازی بود و سالها راز حضور ۲۳ ساله در مراسم سوگواری دهه‌ی محرم در دزفول و نواختن آوای "ساز چپی" در روز عاشورا را در درون سینه داشت.
سرنا نوازی رسم دیرین این سرزمین است. دشت سیلاخور همواره در سیطره‌ی سرنا بوده است و امروز همانگونه که پژواک سرنای "امیر قلی" در دشت پهناور سیلاخور گوش هر دوستدار هنر را نوازش می‌دهد و همانطور که صدای دهل "هبت الله صادقی" ایل را به کوچ فرا می‌خواند، کسانی چون نبی الله مرادی، شاه رضا مرادی و رحم‌خدا نوری‌شاد، سرنا می نوازند تا سور و سوگ مردمان این دیار رنگ و بوی اساطیری و اصالت دیرین خود را حفظ کند.

در پایان شما را دعوت می‌کنیم به دیدن یکی از اجراهای استاد زنده‌یاد، شاه‌میرزا مرادی به همراهی فرزندش رضا مرادی نوازند‌ه‌ی دهل.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ارســـال به: Balatarin :: Donbaleh :: Mohandes :: Delicious :: Digg :: Stumbleupon :: Furl :: Friendfeed :: Twitter :: Facebook :: Greader :: Addthis to other :: Subscribe to Feed


0 نظرات:

ارسال یک نظر

 

Copyright © 2009 http://kermashan60.blogspot.com